ေျခက်င္း၀တ္လည္ျခင္း ( Ankle sprain )

' ေျခက်င္း၀တ္လည္ျခင္း ( Ankle sprain ) '

Sprain ဆိုုတာကိုု အိုုင္အဘိဓါန္က အဆစ္လြဲျခင္းလိုု႕ ဘာသာျပန္ထားပါတယ္ ။

အရပ္ထဲမွာကေတာ့ အေၾကာတင္တယ္လိုု႕ ေျပာၾကပါတယ္ ။

မူရင္းအျဖစ္ကေတာ့ အဆစ္ဟာ မတန္တဆ လိမ္သြားတဲ့ အခါ ၊ လည္သြား

ေခါက္သြားတဲ့အခါ ၊ လန္သြားတဲ့အခါ ၊ အဆစ္ကိုု ထိန္းထားတဲ့

အရြတ္ေၾကာေတြ ၊ တြယ္ဆက္တစ္သ ွ်ဴးေတြ ၊ ၾကြက္သားေတြဟာလည္း

မတန္တဆ ဆန္႔ ထြက္ရၿပီး  စုုတ္ျပတ္ဒဏ္ရာ ရရွိသြားတာျဖစ္ပါတယ္ ။

.

အခုုေျပာမွာက ေျခက်င္း၀တ္ အရြတ္နာျခင္း ( Ankle sprain ) အေၾကာင္း

ျဖစ္ပါတယ္ ။

ခြာျမင့္ဖိနပ္စီးထားၿပီး မညီညာတဲ့ ေျမျပင္မွာ လမ္းေလ ွ်ာက္ရင္း ၊ ေျပးရင္း ၊

ေျခခြင္လဲတာမ်ိဳးမွာ ျဖစ္ေစ ၊ အေလးအပင္ မ တဲ့အခါမ်ိဳးမွာျဖစ္ေစ

 ေျခက်င္း၀တ္လည္ၿပီး နာက်င္တဲ့ ဒဏ္ရာ ရရွိတတ္ပါတယ္ ။

အလြန္နာက်င္ၿပီး ၊ ေရာင္ရမ္းလာတာ ၊ ေသြးေျခဥတာ ေတြျဖစ္လာၿပီး

မလွမ္းႏိုုင္ ၊ မေထာက္ႏိုုင္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္ ။

အေတာ္အတန္ ထိခိုုက္တာမ်ိဳး ကေန ဆိုုးဆိုုးရြားရြား ထိခိုုက္တာမ်ိဳးထိ

ျဖစ္ႏိုုင္ပါတယ္ ။ သိပ္ဆိုုးရြားရင္ေတာ့ ေဆးရံုု ေဆးခန္း သြားဖိုု႔ လိုုေပမယ့္ ၊

ေတာ္ရံုုတန္ရံုုဆိုုရင္ေတာ့ အိမ္တြင္းျဖစ္ ေဆး၀ါးနဲ႕ ကုုေပးလိုု႔ ရပါတယ္ ။

.

အိမ္တြင္းျဖစ္ ကုုသနည္း ၁၀ မ်ိဳး တင္ျပပါမယ္ ။

.

1. ေရခဲ ( Ice )

ေျခက်င္း၀တ္ ထိခိုုက္ဒဏ္ရာ ( sprained ankle ) ကိုု ေရခဲကပ္ေပးျခင္းျဖင့္

အေရာင္ေလ်ာ့ေစပါတယ္ ။ ေရခဲက အရြတ္မ်ား ေရာင္ရမ္းမွာကိုု ကာကြယ္

သလိုု ၊ ျပတ္သြားတဲ့ အရြတ္မ်ားမွ ေသြးထြက္ျခင္းကိုုလည္း ရပ္ေစပါတယ္ ။

ေရခဲကိုု ဒဏ္ရာရၿပီး ၄၈ နာရီကေန ၇၂ နာရီအတြင္းမွာ ကပ္ေပးရပါမယ္ ။

~  ေရခဲတုုံးေလးမ်ားကိုု သဘက္တခုုနဲ႕ ထုုပ္ၿပီး ၊ ဒဏ္ရာေပၚကိုု ၁၅မိနစ္ -

မိနစ္၂၀ ေလာက္ ဖိကပ္ထားရပါမယ္ ။ ၂နာရီ တႀကိမ္ ကပ္ေပးရပါမယ္ ။

~ ေရခဲ အလြယ္မရွိလ ွ်င္ ၊ ေအးခဲထားတဲ့ အသီးအရြက္ထုုပ္နဲ႕ ကပ္ေပးလိုု႕

ရပါတယ္ ။

(  အ၀တ္မခံပဲနဲ႕ ေရခဲကိုု ထိခိုုက္ထားတဲ့ အေရျပားေပၚ တိုုက္ရိုုက္ မကပ္ရပါ )

.

2. ဖိသိပ္ထားျခင္း ( Compression )

ေရာင္ရမ္းတာကိုု တားဖိုု႕ ၊ ဒဏ္ရာ ရ ရျခင္း ဖိႏွိပ္ထားတာ ၊ ပတ္တီးစည္းတာ

အလ ွ်င္အျမန္ လုုပ္ရပါမယ္ ။ ရိုုးရိုုးပတ္တီး ရရ ၊ အလတ္စတစ္ ပတ္တီးရရ

အသံုုးျပဳႏိုုင္ပါတယ္ ။

~ အလတ္စတစ္ပတ္တီး ( crepe or elastic bandage ) ကိုု ေျခေခ်ာင္း

ေလးနားက စ ပတ္ၿပီး စည္းရပါမယ္ ။ အလြန္လည္း မတင္း ၊ ေလ်ာ့ရည္း

ေလ်ာ့ရဲ လည္း မျဖစ္ေအာင္ ၊ ပံုုမွန္ ဆြဲၿပီး ေျခသလံုုးထိ စည္းရပါမယ္ ။

~ ေန႔ တေန႔လံုုး ပတ္တီးစည္းထားၿပီး ၊ အိပ္ခ်ိန္မွာ ျပန္ျဖည္ရပါမယ္ ။

( အေရျပားအေရာင္ ျပာႏွမ္းလာလ ွ်င္ ၊ ထံုုက်င္လာလ ွ်င္ ၊ ပတ္တီးကိုု

အျမန္ျပန္ျဖည္ရပါမယ္ )

.

3. နႏြင္း ( Turmeric )

နႏြင္းဟာ ေရာင္ရမ္းျခင္း ေလ်ာ့ေစပါတယ္ ။ နာက်င္ျခင္း ေလ်ာ့ေစပါတယ္ ။

ၾကြက္သား ၊ တစ္သ ွ်ဴး ၊ အဆစ္မ်ားကိုု ေျပေလ်ာ့ေစပါတယ္ ။

~ နႏြင္း ၂ဇြန္း ၊ သံပုုရာရည္ ၁ဇြန္း ၊ ေရေႏြးနည္းနည္းနဲ႕ ပ်စ္ပ်စ္ေလးေဖ်ာ္ ၊

ထိခိုုက္မိတဲ့ ေျခက်င္း၀တ္ကိုု လိမ္းက်ံပါ ။ ပတ္တီး စည္းပါ ။

၁၀နာရီေလာက္ထားပါ ။

၁၀နာရီ တႀကိမ္ လိမ္းပါ ၊ စည္းပါ ။ တပတ္ၾကာေလာက္ လိမ္းရပါမယ္ ။

~ ေနာက္တနည္းက ၊ ည အိပ္ယာမ၀င္မီ အကိုုက္အခဲ သက္သာေအာင္ ၊

နႏြင္းနဲ႕ ထံုုးမႈန္႔ ဆတူေရာ ၊ ေရနည္းနည္းနဲ႔ ပ်စ္ပ်စ္ေလးေဖ်ာ္ ၊

 ေႏြးေႏြးေလးျဖစ္ေအာင္ အပူေပး ၊

ထိခိုုက္မိတဲ့ ေျခက်င္း၀တ္ကိုု လိမ္းက်ံ ၊ ပတ္တီးစည္း ။

တညလံုုးစည္းထားၿပီး မနက္မွ ျဖည္ပါ ။

၃ရက္ ၄ရက္ေလာက္ ဆက္လုုပ္ရပါမယ္ ။

~ သိပ္ၿပီး နာက်င္ကိုုက္ခဲေနရင္ ၊ နႏြင္း ၁ဇြန္းကိုု ႏြားနိုု႔ ပူေႏြးေႏြးမွာ

ေမႊၿပီး ေသာက္ႏိုုင္ပါသည္ ။ တရက္ ၂ႀကိမ္ နဲ႕ ၁ပတ္ေလာက္

ေသာက္ေပးရပါမယ္ ။

.

4. ၾကက္သြန္ျဖဴ ( Garlic )

ၾကက္သြန္ျဖဴက နာက်င္ျခင္း ၊ ေရာင္ရမ္းျခင္းေတြ ေပ်ာက္ေစပါတယ္ ။

ဒဏ္ရာကိုု ျမန္ျမန္ေပ်ာက္ကင္းေစပါတယ္ ။

~ ၾကက္သြန္ျဖဴရည္ ၁ဇြန္း ၊ ပူပူေႏြးေႏြး အုုန္းဆီ ၂ဇြန္း ကိုု ေရာေမႊ ၊

ဒဏ္ရာကိုု ပြတ္လိမ္းပါ ။ နာရီ၀က္ေလာက္ထားၿပီး ေရေႏြးေႏြး နဲ႔ ေဆးပါ ။

တေန႔ ၃ - ၄ ႀကိမ္ေလာက္နဲ႔ ရက္အတန္ၾကာလုုပ္ေပးရပါမယ္ ။

.

5. ဆားခါး ( Epsom Salt )

ဆားခါး ( magnesium sulfate ) ဟာ ေရာင္ရမ္းေနတဲ့ ၾကြက္သား နဲ႕

အာရံုုနာဗ္ေၾကာ ေတြကိုု သက္သာေစပါတယ္ ။

~ ေရဇလံုုတခုုထဲ ေရေႏြးေႏြးထဲ့ ၊ ဆားခါး ခြက္ ၁ခြက္ေလာက္ထဲ့ေမႊ ၊

ဒဏ္ျဖစ္ေနတဲ့ ေျခက်င္း၀တ္ကိုု မိနစ္ ၃၀ေလာက္စိမ္ထားပါ ။

တေန႔ ၂ႀကိမ္ နဲ႕  ၃ - ၄ ရက္ လုုပ္ရပါမယ္ ။

.

6. အာနီကဆီ ( Arnica )

အာနီက ဟာ ဒဏ္ရာ အေပ်ာက္ ျမန္ေစသလိုု ၊ ၾကြက္သားသားနဲ႕ အဆစ္

ေတြကိုု သန္မာေစပါတယ္ ။ ေသြးလွည့္ပတ္ျခင္းေကာင္းေစလိုု႕ ေသြးေတြစုု

ေအာင္းၿပီး ေရာင္ရမ္းတာကိုု ေလ်ာ့ေစပါတယ္ ။

~ အာနီက ဆီနဲ႕ ဒဏ္ရာကိုု အသာအယာ ႏွိပ္နယ္ေပးရပါမယ္ ။

ပတ္တီးစည္းေပးထားၿပီး နာရီ အနည္းငယ္ ထားရပါတယ္ ။

ရက္အတန္ၾကာ ေပ်ာက္ကင္းသည္ထိ လုုပ္ႏိုုင္ပါတယ္ ။

~ အာနီက ပရုုတ္ဆီ သိုု႕ မဟုုတ္ ခရင္နဲ႕ လည္း ႏွိပ္နယ္ေပးႏိုုင္ပါတယ္ ။

တေန႔ ၃ - ၄ ႀကိမ္ လုုပ္ေပးရပါမယ္ ။

( အာနီက နဲ႕ မတည့္သူလည္း ရွိတတ္ပါတယ္ ၊ ပြန္ပဲ့ ရွနာ ရွိတဲ့ အေရျပား

ေပၚ မလိမ္းရပါ )

.

7. ၾကက္ဆူဆီ ( Castor Oil )

ၾကက္ဆူဆီဟာ ထရိုုင္ဂလစ္စထရိုုက္ (  triglyceride ) ျဖစ္ၿပီး

ရိုုင္စီနိုုလီရစ္ အက္ဆစ္ ( ricinoleic acid )  ပါပါတယ္ ။

၎အက္ဆစ္က အေရာင္အရမ္း ေလ်ာ့ေစပါတယ္ ။

~ ပတ္တီးကိုု အ၀တ္ေခါက္ေလးျဖစ္ေအာင္ အထပ္ထပ္ေခါက္ၿပီး ၊

ၾကက္ဆူဆီထဲ ႏွစ္ပါ ။

~ ၎ အ၀တ္ကိုု ဒဏ္ရာေပၚ အုုပ္ၿပီး ပတ္တီး အထပ္ထပ္ စည္းပါ ။

~ ေရေႏြးပုုလင္း ၊ ေရေႏြးအိတ္ နာရီ၀က္ေလာက္ ကပ္ပါ ။

~ ဒဏ္ရာရ ေျခေထာက္ကိုု ပင့္ေျမွာက္ထားရပါမယ္ ။

~ ပတ္တီး ျပန္ျဖည္ၿပီး ဆီနဲ႔ တခါ ႏွိပ္နယ္ပါ ။

~ တေန႔ ၃ႀကိမ္ေလာက္ နဲ႔ ၂ရက္ေလာက္ လုုပ္ေပးရပါမယ္ ။

.

8. ၾကက္သြန္ ( Onion )

ၾကက္သြန္နီ ေရာင္ရမ္းမႈ ေလ်ာ့ေစတတ္တဲ့ သတၱိရွိတဲ့အတြက္

ေျခက်င္း၀တ္နာျခင္းဒဏ္ရာ ၊ လက္ညပ္ျခင္း ဒဏ္ရာ ၊ အဆစ္ေရာင္ျခင္း ၊

စတာေတြ ေပ်ာက္ေစပါတယ္ ။

~ ၾကက္သြန္နီကိုု ႏုုတ္ႏုုတ္စင္း ၊ ပိတ္ပါးႏွင့္ တင္းတင္းထုုပ္ ၊ ဒဏ္ရာေပၚမွာ

၂နာရီေလာက္ ဖိကပ္ၿပီး စည္းထား ။

~ ေနာက္တနည္းက ၊ ၾကက္သြန္နီကိုု ေရခဲေသတၱာထဲ အေအးခံထား ၊

နုုတ္နုုတ္ေလးလွီး ၊ ဆား နဲ႕ နယ္ ၊ ဒဏ္ရာေပၚ အုုပ္ ၊ ပတ္တီး တင္းတင္းစည္း ။

၇ - ၈ နာရီ တခါ အသစ္လဲ စည္းေပးရပါမယ္ ။

.

9. ေဂၚဖီထုုပ္ ( Cabbage )

ေဂၚဖီထုုပ္ကလည္း ေရာင္တာ ရမ္းတာ ေလ်ာ့ေစပါတယ္ ။

~ ေဂၚဖီရြက္မ်ားကိုု ခဲစကၠဴ ( foil ) ႏွင့္ ထုုပ္ ၊ မိုုက္ကရိုုေ၀့ ထဲ အပူေပး ၊

~ ေဂၚဖီရြက္ေတြကိုု ဒဏ္ရာေပၚအုုပ္ ၊ အပူလံုုေအာင္ ပလပ္စတစ္ႏွင့္ ပတ္ ၊

၁ နာရီေလာက္ထား ။

~ တေန႔ ၂ႀကိမ္ ၊ ၂ရက္ေလာက္ လုုပ္ရပါမယ္ ။

.

10. သံလြင္ဆီ ( Olive Oil )

သံလြင္ဆီမွာ ဖီႏိုုလစ္ ကြန္ေပါင္း ( phenolic compound ) ပါသျဖင့္

အေရာင္ ေလ်ာ့ေစပါတယ္ ။ အေပ်ာက္ ျမန္ေစပါတယ္ ။

~ သံလြင္ဆီကိုု အပူေပး ၊

ခပ္ေႏြးေႏြး သံလြင္ဆီနဲ႔ ႏွိပ္နယ္ေပး ၊

တေန႔ ၃ - ၄ ႀကိမ္ ၊ ရက္အနည္းငယ္ လုုပ္ေပးရပါမယ္ ။

~ ေနာက္တနည္းက ၊ သံလြင္ဆီ ၁ဇြန္းနဲ႕ ၾကက္ဥ အႏွစ္ ေရာေမႊ ၊

ဒဏ္ရာကိုု လိမ္း ၊ ဂြမ္းခံၿပီး ပတ္တီးစည္း ။ ၂ ရက္ထား ။

ဒီအတိုုင္း ရက္အနည္းငယ္ ဆက္လုုပ္ရပါမယ္ ။

.

အေၾကာတင္တယ္ ထင္ၿပီး အေၾကာျပင္ဆရာမ်ားႏွင့္ မႏွိပ္ဖိုု႔ အေရးႀကီး

ပါတယ္ ။ ၾကြက္သားေတြ အရြတ္ေတြ ပိုုပ်က္စီးသြားရင္ ၊ ေျခက်င္း၀တ္

ေရာင္တာ ျပန္မေလ်ာ့ပဲ ၊ ပံုုပ်က္သြားတတ္ပါတယ္ ။

.

က်န္းမာခ်မ္းသာၾကပါေစ
ေဒါက္တာျမင့္သိန္း
1/5/2016

(#credit_Dr_Myint_Thein)